Światowy Dzień Poezji

Światowy Dzień Poezji to święto obchodzone corocznie 21 marca, ustanowione przez UNESCO w 1999 roku. Celem tego dnia jest promocja czytania, pisania, publikowania i nauczania poezji na całym świecie. UNESCO zadeklarowało, że ten dzień ma „dać nowy impuls, aby docenić poezję oraz poprzeć krajowe, regionalne i międzynarodowe ruchy poetyckie”.

Trudno powiedzieć, czy te działania przekładają się na realne efekty, my jednak wierzymy w siłę poezji, bez której trudno nam wyobrazić sobie życie. Jednak czy dziś jeszcze ludzie czytają poetów?

Na zachętę przygotowaliśmy kilka cytatów, w tym z prozaików, o poezji. Może one rozgrzeją czytelnicze serca bardziej niż uchwały UNESCO.

Zaś na zakończenie przypominamy wiersz Władysława Broniewskiego, w którym artysta stawia zawsze istotne pytanie, czego od poezji oczekujemy.

Pozwólmy sobie na chwilę zadumy.

Wielka poezja, będąc wielką i będąc poezją, nie może nie zachwycać nas, a więc zachwyca.

W. Gombrowicz, Ferdydurke

Poeta to taki, co umie władny sposób być nieszczęśliwy.

Stanisław Lem, Szpital przemienienia

Poeta winien mieć wolność mówienia wszystkiego, by pewni ludzie nie mieli wolności robienia wszystkiego!

Waldemar Łysiak

Bo z czego robi się poezję? Z antymaterii.
Poezję robi się przeciw. Przeciw instytucji, jakkolwiek by się nie nazywała. Przecież każdej władzy. Przeciw niesprawiedliwości. Przeciw głupocie. Przeciw złym ludziom.
Poezja jest ryzykiem. Poezja jest odwagą. Poezja jest niebezpieczna. Wszystko inne to łatwo przetłumaczalne na wiele języków świata bajdurzenie. I tyle.

Marcin Świetlicki

Na tym polega rola poezji: mówić o tym, o czym inni milczą

Andrzej Sapkowski

[Poezja] powinna być nieufnością. Krytycyzmem. Demaskatorstwem. Powinna być tym wszystkim aż do chwili, gdy z tej Ziemi zniknie ostatnie kłamstwo, ostatnia demagogia i ostatni akt przemocy.

Stanisław Barańczak

Poezja jest to, proszę panów, skok, skok barbarzyńcy, który poczuł Boga!

Julian Tuwim

Ale o poezji jeszcze więcej chce powiedzieć. Otóż dla mnie osobiście poezja zawsze była ważniejsza od prozy, zwłaszcza tradycja poezji polskiej istotniejsza jest od tradycji prozatorskiej, której raczej zresztą nie ma, a jak jest, to niezrozumiała. Zapewne z powodu powszechnie znanej wyjątkowości naszego narodu było u nas na odwrót, niż jest to przyjęte: poeci pisali jasno, a prozaicy ciemno, poeci opanowali sztukę układania zdania, prozaicy w ogóle

Jerzy Pilch, Bezpowrotnie utracona leworęczność

Władysław Broniewski

Poezja

Ty przy­cho­dzisz, jak noc ma­jo­wa,
bia­ła noc, uśpio­na w ja­śmi­nie,
i ja­śmi­nem pach­ną two­je sło­wa,
i księ­ży­cem sen srebr­ny pły­nie.

Pły­niesz ci­cha przez noce bez­sen­ne
– ci­chą nocą tak li­ście sze­lesz­czą –
szep­cesz sny, szep­cesz sło­wa ta­jem­ne,
w sło­wach ci­chych ską­pa­na, jak w desz­czu…

To za mało! Za mało! Za mało!
Two­je sło­wa tu­ma­nią i kła­mią!
Pier­siom ży­wych daj od­dech za­pa­łu,
wiew sze­ro­ki i skrzy­dła do ra­mion!

Nam te sło­wa ci­che nie star­czą.
Mar­ne sło­wa. I bła­he. I zim­ne.
Ty masz wer­bel nam za­grać do mar­szu!
Sma­gać sło­wem! Bić pie­śnią! Wznieść hym­nem!

Jest gdzieś ra­dość ludz­ka, zwy­czaj­na,
jest gdzieś ja­sne i pięk­ne ży­cie. –
Po­wsze­dnie­go chle­ba słów daj nam
i stań przy nas, i roz­każ – bić się!

Nie­po­trzeb­ne nam bia­łe we­stal­ki,
noc nie zdła­wi świę­te­go ognia –
bądź jak sztan­dar roz­wia­ny wśród wal­ki,
bądź jak w wi­chrze wznie­sio­na po­chod­nią!

Od­mień, od­mień nam sło­wa na war­gach,
na­ucz śpie­wać pło­mien­niej i pro­ściej,
niech nas mi­łość ogrom­na po­tar­ga,
wię­cej bólu i wię­cej ra­do­ści!

Je­śli w pię­ści po­trzeb­na ci har­fa,
je­śli har­fa ma za­kląć pio­ru­ny,
roz­każ żyły na stru­ny wy­szar­pać
i na­cią­gać, i trą­cać, jak stru­ny.

Trze­ba pie­śnią bić aż do śmier­ci,
trze­ba głu­szyć w ciem­no­ściach syk węży.
Jest gdzieś ży­cie pięk­niej­sze od wier­szy.
I jest mi­łość. I ona zwy­cię­ży.

Wten­czas daj nam, po­ezjo, naj­prost­sze
ze słów pro­stych i z ci­chych – naj­cich­sze,
a umar­łych w wiecz­no­ści roz­po­strzyj,
jak cho­rą­gwie po­dar­te na wi­chrze.